توضیحات
فن و هواکش گلخانه و مرغداری
دمای بیش از حد گلخانه منجر به رشد ضعیف گیاهان، نیاز به آبیاری مکرر و باعث افزایش هزینه ها می شود. استفاده از فن در گلخانه، به بهبود سیستم گلخانه کمک می کند.
کلیه گلخانه های ساخته شده قبل از دهه ۱۹۵۰ دارای دریچه هایی بودند که برای خروج گرمای اضافی و خنک شدن هوا در سقف گلخانه تعبیه می شد و مدیریت آسانی برای تهویه گلخانه و ورود و خروج هوا وجود نداشت. هنگامی که پلی اتیلن با ورق های بزرگی که کل سقف را پوشانده بودند توسعه داده شد ، قرار دادن منافذ روی سقف کاری دشوار و اشتباه بود. پیشرفت های مداوم در طراحی سیستم های تهویه طبیعی، به تولید کنندگان، امکان کنترل بهتر دما و رطوبت با هزینه کمتری را می دهد. مهندسان سپس به این ایده رسیدند كه برای خنک کردن سازه ها و حرکت هوا، از فن ها استفاده كنند تا هوای داخل گلخانه را تهویه کنند.
فن و هواکش چگونه عمل میکند؟
گلخانه های دارای فن و هواکش به این اصل عمل می کنند که گرما با اختلاف فشار ایجاد شده، از بین می رود و در این فرایند جریان هوای تولید شده توسط فن نقش اصلی را بازی می کند. در یک گلخانه طراحی شده با سیستم تهویه مناسب، سرعت جریان باد ۲-۳ مایل در ساعت ۸۰٪ یا بیشتر به تهویه هوای گلخانه کمک می کند. در نتیجه فن، هوای گرم را از دریچه بیرون می کشد و هوای جایگزین خنک وارد سطح کف می شود.
سیستم تهویه در گلخانه ها، باغها و مراکز گیاه شناسی سر پوشیده استفاده می شود و چندین عامل محیطی را به صورت همزمان کنترل میکند.
سیستم تهویه گلخانه بر روی موارد زیر تاثیر می گذارد:
• دمای هوا
• سطح رطوبت
• تراکم رطوبت بر روی سطوح
• یکنواختی دمای هوا
• سرعت هوا در میان گیاهان
• غلظت گاز
• گرد و غبار و سطوح ارگانیزم های بیماری زا
• گازهای اشتعال زا
در دوره گرمای شدید، فشار دما روی گیاهان در فضای آزاد، باعث کاهش کیفیت و رشد می شود. ولی دمای داخل گلخانه در طول دوره هوای گرم با یک سیستم تهویه فن استاندارد می تواند چندین درجه از دمای خارجی پایین تر باشد. بسیاری از گلخانه داران دریافته اند که این پایین نگه داشتن دمای هوا، زمان تولید را کوتاه می کند و محصول با کیفیت بهتری تولید می شود. علاوه بر آن هزینه های انرژی کاهش می یابد و همچنین در فصول گرم به دلیل دمای پایین تر و یکنواخت تر میزان آبیاری کاهش می یابد.
نحوه انتخاب فن و هواکش:
هواکش ها و فن ها باید در اندازه ای باشند که یک تهویه ی مناسب را برای فصول گرم فراهم کنند. اندازه نامناسب فن ها عامل اصلی تهویه ضعیف و نامناسب در بسیاری از گلخانه ها است. مساحت گلخانه رابطه مستقیمی با انتخاب نوع و اندازه هواکش ها دارد. همچنین با توجه به اقلیم منطقه و گیاهی که پرورش میدهید، انتخاب فن متغیر میباشد. شما میتوانید برای مشورت در خصوص انتخاب تعداد و سایز فن ها و اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما تماس بگیرید.
مدل های مختلف فن گلخانه ای
فن های گلخانه ای به دو دسته کلی تقسیم می شوند که در زیر آن ها را بررسی می کنیم:
اگزاست فن
برای تخلیه و گردش هوای محیطهای گلخانه ای و مرغداری استفاده میشود. اگزاست فن دو نوع کوپله مستقیم و کوپله با تسمه و فولی دارد همچنین یک موتور سه فاز یا سفارشی تک فاز و پره هایی از جنس استیل تولید و ارائه می شود.
از این مدل فن گلخانه ای میتوانید در محیطهایی مانند مرغداری ها و همچنین گلخانه ها و برای تهویۀ هوای آنها استفاده کنید.
بر روی این دستگاه دمپر کرکرهای وجود دارد و هدف از نصب این دمپرها آن است که با شروع به کار و پایان کار فنها این دمپرها به طور اتوماتیک باز و بسته می شوند. مزیت و فایدۀ این کار آن است که مسیر عبور جریان هوای گرم یا سرد، ریزگردها و یا حشرات بسته میشود.
فن گلخانه ای اغلب از نوع اگزاست فن است که متناسب با محل نصب با اندازههای مختلف ارائه میشود که در دو نوع دمپر وزنه ای و دمپر گریز از مرکز ارائه میشود.
فن سیرکوله یا جت فن
در فصول سرد، که گلخانه ها کاملاً بسته هستند، گردش هوا در داخل گلخانه به خوبی انجام نمیشود.
به همین دلیل، استفاده از فن گلخانه ای از نوع سیرکوله متناسب با شرایط و محیط گلخانه تا حدود زیادی باعث ایجاد درجه حرارت یکنواخت در سراسر گلخانه میشود.
به علاوه، با استفاده از این نوع فن گلخانه ای میتوانید فضاهایی از گلخانه را که دارای اختلاف دما هستند از بین برده و محیطی با دمای یکنواخت برای گلخانه ایجاد کنید.
از سوی دیگر، این نوع فن گلخانه ای میتواند رطوبت یکسانی را به خصوص در سطح برگ گیاهان کشت شده ایجاد کند.
گردش مدام هوای گلخانه با فن سیرکوله میتواند جریان متعادلی از هوا را ایجاد کرده و باعث حفظ یک اقلیم مناسب در گیاهان گلخانه ای شود و از ایجاد بیماری های قارچی که هنگام وجود رطوبت بالا در گلخانه بروز میکنند، جلوگیری کند.
فن سیرکوله نقش بسیار مهمی در یکسان سازی دما، رطوبت، اکسیژن و دی اکسید کربن در محیط گلخانه دارد.
فن گلخانه ای از نوع سیرکوله یا جت فن در محیطهای گلخانه ای و همچنین مرغداریها جهت پایش رطوبت و دمای محیط استفاده میشود.
فنهای اگزاست برای هدایت تهویه هوا مناسب هستند ولی در محیطهای بزرگتری مثل سالنها و سولههای بزرگ، برای بهبود جریان هوا معمولا از سیرکوله استفاده میکنند.
محل قراردادن هواکش های گلخانه ای
وزیدن باد در خروجی فن ها باعث کاهش ظرفیت و کاهش نرخ تهویه می شود. در صورت امکان فن ها را در سمت غیربادگیر ساختمان قرار دهید. اگزاست فن ها و شاترها (ورودی هوا) با یکدیگر کار میکنند تا هوا را به بیرون از ساختمان هدایت کنند. اگزاست فن در یک طرف ساختمان قرار می گیرد و با خارج کردن هوا، یک فشار منفی ایجاد میکند. ورودی (شاتر) در انتهای دیگر ساختمان قرار می گیرد و اجازه می دهد که هوای تازه وارد ساختمان شود. از آنجا که رفته رفته هوای در حال جریان گرم می شود؛ نرخ جریان باید کافی باشد تا این دما را در حالت متعادل نگه دارد.
اگزاست فن و شاتر باعث می شوند تا اکسیژن از گلخانه خارج شده و در مقابل دی اکسید کربن (CO2) وارد شود. از طرفی اگزاست فن ها به کاهش رطوبت هوا نیز کمک می کنند.
فشار استاتیک گلخانه
فشار استاتیک به ” فشار ناشی از یک سیال ساکن، به ویژه آب یا هوا” اطلاق می شود. در زمان روشن بودن یک یا چند اگزاست فن؛ فشار درون ساختمان نسبت به فشار بیرون کاهش پیدا میکند. درک این مفهوم بدین جهت اهمیت دارد که استفاده از اگزاست فن ها یا همان سیستم های فشار منفی، از متداول ترین روش های تهویه هستند. در واقع تهویه هوای فشار منفی آسان ترین و کارآمدترین روش برای کنترل جریان هوا بشمار می رود.
فشار استاتیک به این جهت مهم است که نگهداشتن فشار منفی مناسب باعث می شود تا هوا از جهت صحیح به ساختمان وارد شود و با سرعت مناسب با هوای موجود ترکیب شود. در ساختمان های با فشار استاتیک مناسب، نقاط سرد (cold spot) کمتر، هوای مرده (عدم هوارسانی و تهویه به بخشی از نقاط گلخانه) کمتر و عدم وجود هوای سرد در سطح گیاهان دیده می شود.
محاسبه ی فشار استاتیک
فشار استاتیک به صورت اختلاف فشار هوای بیرون و درون ساختمان در اینچ ستون آب (wc) بیان می شود و با فشارسنج (مانومتر) اندازه گیری می شود.
در زمان خرید فن های تهویه به نکات زیر دقت نمایید:
• نوع فن(فن سیرکوله یا اگزاست فن)
• CFM مورد نیاز
• فشار استاتیک سیستم
• بهره وری انرژی CFM/watt
• طول عمر، مقاومت در برابر خوردگی و نگهداری
• سطح صدا
• ویژگی موتور
• هزینه
• مساحت گلخانه
تعمیرات و نگه داری فن و هواکش
جهت طولانی کردن بازده و عمر هواکش ها، سرویس فن ها باید بطور منظم انجام شود. این سرویس شامل تمیز کردن تیغه ها، از بین بردن چمن یا علفهای هرز در مقابل کرکره ها و تنظیم کمربندهای فن است. کرکره های کثیف که کاملاً باز نمی شوند، جریان هوا را کاهش می دهند و باعث کاهش شدید راندمان تهویه هوا می شوند. اگر این کرکره ها هنگام خاموش شدن فن محکم بسته نشوند، با اجازه دادن به نفوذ سرما در هوای بیرون، میزان گرم کردن در زمستان را نیز به میزان قابل توجهی کاهش می دهند.